[kutusol=5390]Kurulduğundan bu güne Turquality kapsamı ve amacı sürekli genişledi. Sistem tam anlamıyla artık oturdu mu? Eksik kalan ve acilen tamamlanması gereken hususlar var mı varsa neler?
Türk ürünlerinin yurt dışında markalaşması ve Türk malı imajının yerleştirilmesi için yürütülen çalışmalar güncellenerek sürüyor. Para-Kredi ve Koordinasyon Kurulu’nun yaptığı açıklamaya göre Turquality’nin Desteklenmesi Hakkındaki Tebliğ’de değişiklik yapıldı. Resmi gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren yeni tebliğe göre Turquality programı kapsamında kuruluşlar açıldıkları her yeni pazar için aldıkları desteklerden 5 yıl süresince yararlanabilecekler. Bunun dışında programdan ayrılan firmalar Ekonomi Bakanlığı’nın diğer tüm desteklerinden, programa dahil olanlar ise diğe bazı devlet desteklerinden faydalanabilecek. Turquality yeni tebliğ değişikliği ana hatları (01 haziran 2017) şunlardır:
Destekler, TL olarak belirlenmiştir. (Eski uygulama ABD dolarıydı.)
Destekler, ülke bazlı verilecektir. Her yeni hedef pazar 5 yıl destek kapsamında olacaktır. (Eski uygulama 5+5 yıl, performansa göre 10 yıl idi)
Değerlendirme sistemi getirilmiştir. Her yıl performans ölçümü yapılacaktır.
Yurt dışı fuar desteğinde ülke kriteri aranmayacaktır. 5 yıllık süre kriteri dışında tutulmuştur. (Eski uygulamada 5+5 yıl boyunca faydalanılabiliyordu)
Ürün geliştirme konusunda istihdam edilecek mühendis giderleri, destek kapsamına alınmıştır. (Eski uygulamada yoktu)
Ürün teşhir seralarının kira giderleri, destek kapsamına alınmıştır. (Eski uygulamada yoktu)
Depolama hizmetlerine ilişkin giderler destek kapsamına alınmıştır. (Eski uygulamada yoktu)
İlaç sektörüne yönelik ruhsatlandırma ve klinik test giderleri destek kapsamına alınmıştır. (Eski uygulamada yoktu)
Programdaki firmalar aynı zamanda Türkiye ticaret merkezleri ve küresel tedarik zinciri desteklerinden de faydalanabilecektir. (Eski programda desteklemiyordu)
Program bitiminde firmalar, diğer desteklerden faydalanabilecektir.
Değişikliklerle ilgili sizlerin önerileriniz nedir?
Değişimin sonu yok. Yeni bir sistemi geliştirdiğiniz gün eskiyor. Tabi ki Turquality’nin de eksik ve iyileştirilmesi gereken tarafları var. Bunlarla ilgili önerilerimiz şunlar:
Türk danışmanlık firmalarına Turquality ön inceleme fırsatı verilmesi
Türk danışmanrlık firmalarına stratejik yol haritası hazırlama fırsatı verilmesi
Turquality aday firmalar ön incelemeye girmeden stratejik planlama, iş planı, bütçe, süreç yönetimi ve işletme karnesi danışmanlık desteği verilmesi (bu hizmet şirketleri vizyoner düşünceye hazırlayacaktır)
Turquality kapsamına alınan firmalar her yıl muhakkak denetlenmesi
Turquality kapsamına alınan firmalara yeşil pasaport verilmesi
Turquality desteklerinde AR-GE, tasarım ve mühendis desteği gibi ihracat uzmanı desteği verilmesi
Turquality ligi oluşturulması gerekir. Çok fazla firma var. Bunlar segmentasyona tabi tutulmalı. Örneğin; Turquality Yıldızları, Turquality Markaları, Turquality Kuluçkaları gibi. Bu segmentlerin teşvik, destek kalemleri ve ödemeleri farklı olması lazım. Böylece kaynak israfı önlenmiş olur. Bu çerçevede kaynak planı yapılmalı.
Turquality Yıldızları’na yurt dışı marka satınalmalarına destekler artırılması Turquality kapsamına giren firmaların girdikten sonraki değerlendirmeleri daha ölçülebilir ve vizyoner kalemler olmalı. Örneğin, danışmanlık hizmetini 7 geç bitirmiş bitirmemiş değerlendirmesinden ziyade ilgili ülkede Türk marka elçisi olarak markası ile ilgili kaç firmayla görüşmüş, müşteri memnuniyeti ne kadar artmış, verimlilik ne kadar artmış, maliyetler ne kadar düşmüş onlara bakılmalı.[kutusag=5391]
Özetle finansal performans, operasyonel performans, müşteri performansı ve insan kaynakları ile öğrenme performansına bakılmalı. Her yıl bürokratlar, danışmanlar, firmalar bir araya gelip Turquality arama konferansı yapılmalı. Turquality başarı ödülü genişletilmeli. Cumhurbaşkanı Turquality markalarının liderlerini bir araya getirmelidir. Programda b2b ve b2c markalar farklı kategorilerde değerlendirilmelidir. Şirketlerin ne aldığı destekler açıklanmalı. Proje destekleri daha hızlı geri dönmelidir. Turquality’nin reklamı daha iyi yapılmalıdır. Sanat ve sporda desteklerin yaygınlaştırılmalıdır.
Devlet kamu kuruluşlarına bu destekleri alan gibi markalar gibi “mevcut performansları” ve “kurumsal yetkinlikleri” ölçülmeli ve markalaştırılmalıdır. Üniversitelerde uygulamalı Turquality yönetimi dersi açılmalıdır. Türkiye tanıtımlarında Turquality’ye yer verilmelidir.
Turquality kurulduğu günden
bugüne kadar Türkiye kaç dünya markası çıkardı?
Şu an 149 firmanın 159 markası Turquality Destek Programı’nda, 71 firmanın 71 markası Marka Destek Programı’ndan faydalanmaktadır. Dünya çapında marka olabilmek için vizyoner kültür gerekir.
Bu kültür kodunu yayamazsak dünya çapında marka olmakta zorlanırız. Ama bu kadar kötümser olmayalım. Vizyoner kültür kodları yaygınlaşıyor. Dünya çapında aday markalarımız var.
Turquality’den destek aldığı halde ilerleme kaydedemeyen firmalar var mı?
Türkiye’nin temel sorunu kaynak israfı. Bazı şirket sahipleri prestij olarak alıyor ve rafta tozlandırıyor. Yani denetime ödediği para israf, stratejik yol haritasına ödediği para israf haline dönüşüyor. Turquality’e “biz de girelim” düşüncesiyle girmiş firmalar sonrasını takip etmiyor. Gerçekten almak isteyen şirketlerde de bazen personel umursamıyor. Sağlıklı takip ve kontrol gerektiriyor bu tür destekler.
2023 hedefleri doğrultusunda Turquality desteklerinin
nasıl şekil alması öngörülüyor?
2023’e kadar neler değişecek?
Biliyorsunuz 2023 hedefi 500 milyar dolar ihracat. 2017 yılı Temmuz ayı rakamlarına göre yıllık ihracatımız 150 milyar dolar civarında. 2016 yılı Temmuz rakamlarına göre 139 milyar civarındaydı. İhracatta %7,5’lik bir artış görülüyor. 2015 yılında ihracatın ortalama kilogram fiyatı 1.44 iken 2016 yılına ihracatın ortalama kilogram fiyatı 1.37 düştü. Turquality alan firmaların ihracatının ortalama kilogramı 3 doların üzerinde bu da gösteriyor ki 2023 vizyonunu Turquality destekliyor. Türkiye genelinin ortalaması 3 dolar olsaydı şu an ihracatımız 328 milyar civarında olurdu. 2023 kadar tüm firmaları Turquality iş modeline geçirmemiz gerekiyor. Tüm firmaların Turquality kapsamına girmesi hepsi marka olacak anlamına gelmemeli. Bunlar arasında gerçekten mukayeseli üstünlüğü olan stratejik sektörlerden firmalar seçilmeli ve Türkiye markalaştırma enerjisini mukayeseli üstünlüğü olan firmalara akıtmalıdır.
Turquality desteğinden hala
haberdar olmayan şirketler var mı?
Turquality desteğini bırakın, çalıştırdığı elemanın sigortasına verilen devlet desteğinden bile haberi olmayan firmalar var. Turquality desteklerini bilmeyen bir çok ihracat yöneticisi var. Girişimcinin ilgi odağı farklı alanlarda… Girişimci adına düşünecek ve o düşünmesinden dolayı bedel alıp çalışan personel bunu girişimcisine hatırlatması lazım.